بالوفیات 16/49.
[11] ــ تاریخ التراث العربی 2/101.
[12] ــ الاعلام 3/146.*

دیگر منابع: المستدرک علی معجم المؤلفین 284 فرهنگ زندگی نامه ها 1/250 تاریخ الطبری 2/210 طبقات الشعراء 35 طبقات فحول الشعراء1/153 سمط اللآلی 1/313.

سوید ـ قلاّء (در عصر امام صادق(علیه السلام))

سوید بن مسلم قلاّء کوفی.

از موالی شهاب بن عبدربه و بنی نصر بن قعین که از قبیله بنی اسد بودند، می باشد.1 وی از اصحاب امام صادق(علیه السلام)2 و راوی از آن حضرت می باشد3 و از راویانی چون ابوایوب، ابوبصیر، ایّوب بن حر، سماعه و محمد بن مسلم روایت نقل کرده است.4 نجاشی بنا به قولی او را همان سوید، مولای محمد بن مسلم دانسته، ولی مستقلا هم به ترجمه دومی اشاره می کند،5 از این رو رجال نویسان آن دو را متحد ندانسته اند.6 سوید قلاّء توثیق شده و کتابی دارد که علی بن نعمان آن را روایت کرده است.7

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1 / 427 تنقیح المقال 2 / 72.
[2] ــ رجال الطوسی 216.
[3] ــ رجال النجاشی 1/427.
[4] ــ معجم رجال الحدیث 8 / 328.
[5] ــ رجال النجاشی 1/427 و 428.
[6] ــ قاموس الرجال 5/30.
[7] ــ الفهرست (طوسی) 78.*

دیگر منابع: تنقیح المقال 2/72 الذریعه 6/337.

سوید ـ مولای محمد بن مسلم (زنده در قرن دوم هجری)

سوید مولای محمد بن مسلم.

نجاشی فقط به نام وی اشاره کرده و می گوید که کتابی داشته که محمد بن سنان و علی بن نعمان آن را روایت کرده اند،1 اما ذیل ترجمه سوید بن مسلم قلاّء به قولی اشاره کرده که این دو نفر را یکی می داند و سپس می گوید که راوی کتاب سوید بن مسلم، علی بن نعمان است.2 این نکته می تواند مؤید اتحاد آن دو نفر باشد، ولی خود او و شیخ طوسی نام دو سوید را جداگانه و بدون فاصله ذکر کرده اند که نشانگر باور آنها به عدم اتحاد آن دو است. شیخ طوسی حمید بن زیاد را نیز راوی سوید، مولای محمد بن مسلم می داند3 و برخی او را مجهول الحال توصیف کرده اند.4 تاریخ درگذشت وی به دست نیامد، اما محمد بن سنان (م 220 هـ )5 و علی بن نعمان از راویان امام رضا(علیه السلام)از سوید روایت کرده اند، بنابراین می توان او را از رجال قرن دوم به شمار آورد.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/428.
[2] ــ همان 1/427.
[3] ــ الفهرست (طوسی) 78.
[4] ــ تنقیح المقال 2/73.
[5] ــ قاموس الرجال 8/169.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 180 منهج المقال 176 الذریعه 8/329 معجم رجال الحدیث 8/329.

سهل ـ آدمی (زنده در 255 هـ )

ابوسعید سهل بن زیاد آدمی رازی.

اهل ری بود و محضر امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری(علیهم السلام) را درک کرده و از اصحاب آن بزرگواران به شمار می رفت1 و روایاتی را از ایشان نقل کرده است.2 او علاوه بر اینان از کسانی چون محمد بن عیسی نیز استماع حدیث کرد.3 از وی افرادی نظیر علی بن محمد علاّن کلینی، محمد بن حسن صفار و محمد بن احمد بن یحیی روایت شنیده و نقل کرده اند.4 رجال نویسان شیعه درباره سهل به اختلاف سخن رانده اند. شیخ طوسی در رجال، وی را موثق دانسته،5 اما در کتاب الفهرست او را ضعیف شمرده است،6 چنانکه برخی دیگر چون نجاشی، ابن داود و علامه او را در روایت ضعیف شمرده اند.7 و احمد بن محمد بن عیسی اشعری نیز وی را که در قم می زیست، کذاب و غالی خواند و از قم بیرون راند8 و مردم را از شنیدن روایاتش نهی نمود. وی از آن پس در ری می زیست.9 نام او در اسناد بیش از 2300 روایت ذکر شده است.10 تاریخ دقیق درگذشت وی معلوم نیست، اما از آنجا که وی در سال 255 هـ با امام حسن عسکری(علیه السلام) مکاتبه ای داشته است، می توان وفات او را در نیمه دوم قرن سوم دانست. از نوشته های او دو کتاب التوحید و النوادر را نام برده اند.11

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 401، 416 و 431 .
[2] ــ اختیار معرفة الرجال 566.
[3] ــ هدایة المحدثین 78. 4 ـ جامع الرواة 1/393. 5 ـ رجال الطوسی 416. 6 ـ الفهرست (طوسی) 80. 7 ـ رجال النجاشی 1/417 رجال ابن داود 460 خلاصة الاقوال 228. 8 ـ رجال النجاشی 1/417. 9 ـ خلاصة الاقوال 228. 10 ـ معجم رجال الحدیث 8/338.
[11] ــ رجال النجاشی 1/418.

دیگر منابع: الفهرست (الندیم) 279 رجال البرقی 58 منهج المقال 177 هدیة العارفین 1/412 معجم المؤلفین 4/284 جامع المقال 72 الذریعه 4/479