می باشد.2 گویا وی در نیمه قرن اول در قید حیات بوده است.3 او از جمله شعرای جاهلی بود4 که اسلام را درک کرد و مسلمان شد.5 عامر در اشعار خود از قرآن نیز بهره برده و توصیفات بسیاری در اشعارش وجود دارد. تخلص شعری وی «جران العود» می باشد.6 برخی گمان کرده اند که وی از امویان و معاصر عبدالله بن مروان بوده است.7 وی دارای دیوان شعری می باشد8 که ابوسعید سکری آن را روایت و شرح کرده9 و اصمعی آن را گردآوری نموده است.10

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ التراث العربی 2 / 2 / 191.
[2] ــ خزانة الادب 4/198.
[3] ــ تاریخ الادب العربی (بلاشیر) 736.
[4] ــ تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 1/116.
[5] ــ معجم المؤلفین 5/53.
[6] ــ الاعلام 3/250.
[7] ــ تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 1/116.
[8] ــ معجم المؤلفین 5/53.
[9] ــ الفهرست (الندیم) 178.
[10] ــ لغت نامه دهخدا 5/6674.*

دیگر منابع: کشف الظنون 1/782 اللباب 1/269 المؤتلف و المختلف (دارقطنی) 1/534 الاکمال 2/69.

عامر ـ هذلی (زنده در اوایل قرن اول هجری)

ابوکبیر عامر بن حلیس یا عامر بن جمره هذلی.

از بنی هذیل1 و از اصحاب پیامبر بود.2 وی یکی از شاعران برجسته آن قبیله شمرده می شد و گفته اند که از آن قبیله 130 شاعر برخاسته، اما هیچ یک در خلاقیت و نوآوری، چون او نبود.3 وی مسلمان شد و در ردیف اصحاب به حساب می آمد، اما اثری از مسلمانی در او دیده نمی شد،4 گرچه سروده های او از ویژگی های جاهلی نیز برخوردار نیست. به هر حال وی در اشعارش به وصف ستیزها، غارتگری ها و ماجراجویی های خود می پردازد.5 دیوان او چهار قصیده بلند و نوزده قطعه کوتاه دارد که با شرح ابوسعید سکری و ترجمه فرانسوی به چاپ رسیده است.6 تاریخ وفات وی در دست نیست، ولی در ابتدای قرن اول می زیسته است.7

پی نوشت ها

[1] ـ جمهرة انساب العرب 197.
[2] ــ اسد الغابه 5/282.
[3] ــ فوات الوفیات 3/163.
[4] ــ تاریخ التراث العربی 2/249.
[5] ــ دائرة المعارف بزرگ اسلامی 6/196.
[6] ــ تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 1/84 .
[7] ــ تاریخ التراث العربی 2/2/248.*

دیگر منابع: الاصابه 7/162 الاعلام 3/250 تاج العروس 3/516.

عباد ـ ابن ممزّق (م قرن سوم هجری)

ابومظفر عباد بن ممزّق (مخرق)، ابن ممزّق.

الندیم او را از شعرای اسلامی و در زمره مصنفان آورده است.1 او از شاعران اواخر قرن دوم و اوایل قرن سوم بود و در بغداد می زیست.2 گویند که روزی بر بکر بن نطّاح حنفی که مردی بخیل و خسیس بود، وارد شد. بکر مقدار کمی نان خشک برای او آورد و قبل از این که ابن ممزق سیر بشود، نان را از جلویش برداشت که عباد اشعاری در هجو او سرود.3 او اشعار بسیاری دارد4 و بشر بن ابی عمرو را مدح کرده است.5 از آثار او پنجاه برگ شعر بر جای مانده است.6

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 188.
[2] ــ تاریخ التراث العربی 2/4/197.
[3] ــ الاغانی 19/112.
[4] ــ المؤتلف و المختلف (آمدی) 244.
[5] ــ الحیوان 5/169.
[6] ــ الفهرست (الندیم) 188.*

عباد ـ بصری (م 212 هـ )

ابوبکر عباد بن صهیب بصری تمیمی کلیبی یربوعی.

اهل بصره و در شمار اصحاب امام باقر و امام صادق(علیهما السلام)بود1 و از امام صادق(علیه السلام) روایت نیز نقل کرده است.2 همچنین از هشام بن عروه، اعمش و دیگران حدیث شنیده است. علمای رجال چون ابوداود او را از محدثان ثقه و راستگو، و کسانی چون بخاری و نسائی او را غیرثقه و ضعیف الحدیث که روایاتش مورد استناد و عمل نیست، دانسته اند. درباره مذهبش نیز اختلاف است: عده ای او را عامی و یا قدری،3 و برخی دیگر از فرقه بتریه (شاخه ای از زیدیه) به شمار آورده اند. کسانی چون محمد بن عمر، احمد بن عیسی علوی و حسن بن محبوب از او روایت کرده اند.4 وی دارای کتابی حدیثی بود که هارون بن مسلم آن را روایت کرده است.5 ابوبکر در شوال سال 212 در دوره خلافت مأمون در بصره از دنیا رفت و طاهر بن علی بن سلیمان، والی بصره بر او نماز خواند.6

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 131 و 240.
[2] ــ اختیار معرفة الرجال 316.
[3] ــ لسان المیزان 3/230.
[4] ــ معجم رجال الحدیث 9/214.
[5] ــ رجال النجاشی 2/141.
[6] ــ الطبقات الکبری 7/297.*