الرجال و الحدیث15 از اوست. وفات او را به سال 250 هـ نوشته اند.16 آقابزرگ تهرانی مرگ او را در سال 271 هـ هم آورده است.17

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 120.
[2] ــ رجال النجاشی 2/142.
[3] ــ سیر اعلام النبلاء 11/536.
[4] ــ میزان الاعتدال 2/379.
[5] ــ معجم رجال الحدیث 9/219.
[6] ــ تنقیح المقال 2/123.
[7] ــ خاتمة مستدرک الوسائل 1/53.
[8] ــ معجم رجال الحدیث 9/219.
[9] ــ رجال ابن داود 465.
[10] ــ سیر اعلام النبلاء 11/537.
[11] ــ معجم رجال الحدیث 9/220.
[12] ــ تهذیب الکمال 14/177.
[13] ــ جامع الرواة 1/431.
[14] ــ الفهرست (طوسی) 120.
[15] ــ الذریعه 6/341 و 10/123.
[16] ــ التاریخ الکبیر 6/44.
[17] ــ الذریعة 10/123.*

دیگر منابع: معالم العلماء 88 خلاصة الاقوال 243 خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 5/109 شذرات الذهب 2/121 الجرح و التعدیل 6/88.

عباده ـ اسدی (م 231 هـ )

عبادة (عباد) بن زیاد بن موسی اسدی کوفی ساجی.

وی اهل کوفه بود1 و دانش خویش را از کسانی چون ابوبکر بن عیاش،2 یحیی بن علاء رازی و قیس بن ربیع فرا گرفته است.3 ابوحاتم رازی گفته است که عباده از بزرگان شیعه و محدثی راستگو بود.4 نجاشی و علامه حلی نیز بر وثاقت وی تاکید کرده و او را زیدی مذهب دانسته اند.5 ابن عدی می نویسد: او از شیعیان غالی بود و احادیث غیرقابل قبولی را نقل کرده است.6 عباده دارای شاگردان و راویانی نیز بوده که افرادی چون مطین، ابوحصین وادعی، ابراهیم بن هانی نیشابوری و ابراهیم بن سلیمان نهمی از آن جمله اند.7 وی به سال 231 هـ در کوفه درگذشت.8 کتاب الحدیث اثر اوست.9

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/162.
[2] ــ الجرح و التعدیل 6/97.
[3] ــ تاریخ الاسلام 17/208.
[4] ــ الجرح و التعدیل 6/97.
[5] ــ رجال النجاشی 2/162 خلاصة الاقوال 245.
[6] ــ الکامل فی ضعفاء الرجال 4/349.
[7] ــ تاریخ الاسلام 17/208.
[8] ــ میزان الاعتدال 2/381.
[9] ــ الذریعه 6/341.*

دیگر منابع: الثقات 8/521 معجم رجال الحدیث 9/222 منهج المقال 188 الوجیزه 57 نقد الرجال 178 خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 5/94 رجال ابن داود 465 مستدرکات علم رجال الحدیث 4/339 تنقیح المقال 2/125 هدایة المحدثین 89 الکافی 5/510 جامع الرواة 1/431 لسان المیزان 3/235.

عباس ـ ابن ابی السعلا (م پس از 193 هـ )

عباس بن ابی السعلا.

نام او در برخی منابع عمر بن سلمه نیز آمده است. از خاندان ابان لاحقی1 و از شعرای بنام و برجسته اسلامی بوده و در زمان خلافت هارون الرشید (170 ـ 193 هـ ) در مدینه می زیسته است. زمانی از طرف هارون، کاروان حجاج را در مدینه بر عهده داشت که از مدینه به قصد مکه خارج می شدند. اشعار بسیار زیبایی را با صدای بلند و رسا سرود و مال فراوانی از سوی هارون به او پرداخته شد. گویند که روزی او به اتفاق جمعی از شعرا به دربار هارون رفت و اجازه ورود خواست. نگهبان در جواب گفت که هر کس بتواند اشعاری در مدح هارون در الفاظ و عبارات بسیار کم بسراید، می تواند داخل شود که عباس مبادرت به مدح هارون نمود. صله ای فراوان از هارون دریافت کرد و او هم طبق رسم و عادت معمول آن زمان، همه صله را بین بقیه شعرا قسمت کرد.2 او دیوان معروفی در صد ورقه از خود بر جای گذاشت.3 وی پس از سال 193هـ درگذشت.4

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 186.
[2] ــ طبقات الشعراء (ابن معتز) 150 ـ 152.
[3] ــ الفهرست (الندیم) 186 الاغانی 14/128.
[4] ــ تاریخ التراث العربی 2/4/194.*

عباس ـ ابن طرخان (م پس از 227 هـ )

ابوینبغی عباس بن طرخان.

الندیم و ابن معتز از او با نام ابوینبغی،1 و ابن خردادبه با نام ابوتقی یاد کرده اند.2 او در اوایل قرن سوم در بغداد می زیست.3 وی شاعر عامی گرای دوره عباسی بود و شعری یا ترانه ای فارسی نیز به وی نسبت داده اند که از نظر تاریخ پیدایش شعر فارسی اهمیت بسیار دارد.4 ابن معتز نقل کرده که ابوینبغی شاعری بدزبان، فحّاش و بدیهه سرا، و با ابن دورقی شاعر معروف، معاصر بود. وی در هر محفل شعر می سرود و آبروی دیگران را می ریخت. گویند که خلیفه واثق (خلافت 227 ـ 232 هـ ) او را با حیله وا داشت تا فضل بن مروان را هجو کند که این امر موجب شد که وی را زندانی کنند. او زمانی یحیی بن خالد را نیز در حضور جمعی هجو کرد.5 با این که بزرگان را