در ردّ علم منطق و منطقیون، و اشعار زیادی در آلات صید و انواع و اقسام سگ ها و پرندگان شکاری و قصیده ای در چهار هزار بیت که با قافیه واحد سروده است.9 کتابی در باب امامت و فرق نیز داشته که چاپ و به فارسی ترجمه شده است.

پی نوشت ها

[1] ـ وفیات الاعیان 3/92.
[2] ــ تاریخ بغداد 10/92.
[3] ــ تاریخ اسلام 22/181.
[4] ــ وفیات الاعیان 3/91.
[5] ــ طبقات المعتزله 92.
[6] ــ الفهرست (الندیم) 217.
[7] ــ تاریخ التراث العربی 2/4/141.
[8] ــ تاریخ بغداد 12/93.
[9] ــ همان وفیات الاعیان 3/91.*

دیگر منابع: شذرات الذهب 2/214 لسان المیزان 3/334 الوافی بالوفیات 17/522 النجوم الزاهره 3/158 الاعلام 4/118 المنتظم 13/45 العبر 1/424 الکامل فی التاریخ 7/547 الانساب 5/445 البدایة و النهایه 11/101 سیر اعلام النبلاء 14/40.

عبدالله ـ انصاری (زنده پیش از 236 هـ )

ابومحمد عبدالله بن محمد بن عماره بن قداح انصاری مدنی، معروف به ابن قداح.

از دوران کودکی، رشد و بالندگی و آموزش و فعالیت های اجتماعی وی اطلاع چندانی در دست نیست. گفته اند که اهل مدینه بود و مدتی در بغداد سکونت گزید و سپس به مدینه برگشت. او نزد کسانی چون محمد بن عبدالرحمان بن ابی ذئب، سلیمان بن بلال و یعقوب بن محمد حارثی حدیث فرا گرفت. محمد بن سعد، کاتب واقدی، یحیی بن معلی بن منصور، محمد اثرم و عمر بن شبه نمیری از راویان اویند.1 علمای رجال اهل سنت گفته اند: روایات ابن قداح کم، و شخصیت او بر ما پوشیده است، بنابراین در توثیق و تضعیفش اظهار نظر نکرده اند. او را از عالم ترین افراد به نسب انصار دانسته اند و در این زمینه کتابی در بغداد تألیف کرده که مصعب زبیری از آن روایت کرده است.2 زمان فوت وی مشخص نیست، ولی تا پیش از سال 236هـ زنده بوده است.3

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بغداد 10/62.
[2] ــ لسان المیزان 3/336.
[3] ــ معجم المؤلفین 6/134.*

دیگر منابع: الطبقات الکبری 3/624 تاریخ مدینة دمشق 16/363 اسد الغابه 1/246 تهذیب الکمال 4/448 الاصابه 5/264 معجم المؤلفین 6/134.

عبدالله ـ انصاری (زنده در 229 هـ )

ابومحمد عبدالله بن حماد انصاری غفاری.

ساکن قم بود و شواهدی وجود دارد که وی در سال 229 هـ زنده بود.1 انصاری امام صادق، امام کاظم2 و امام رضا(علیهم السلام) را درک کرده و از ابی بصیر، عبدالله بن بکیر، سُدیر صیرفی، محمد بن سنان، عبدالله بن سِنان، معاویة بن عمّاد، مُفضّل بن عُمَر، اَبان بن عثمان3 و عبدالله بن عبدالرحمان اصم روایت کرده است.4 احمد بن ابی عبدالله، عبدالله بن عمرو بن اشعث، ابراهیم بن اسحاق احمری و محمد بن حبیب ازدی از او روایت کرده اند.5 رجال شناسان وی را ثقه6 و از بزرگان شیعه دانسته اند.7 ابن غضائری او را در زمره کسانی قرار داده که از ائمه(علیهم السلام)روایت نکرده اند.8 مرحوم خوئی معتقد است: اگر طبق بیان شیخ طوسی که راوی کتاب عبدالله بن حماد را احمد بن ابی عبدالله برقی می داند، عمل کنیم در آن صورت عبدالله انصاری با عبدالله بن حماد صحابی امام صادق(علیه السلام)مغایر و دو نفر می باشند، در حالی که این دو نام از آنِ یک نفر می باشد.9 او دو کتاب حدیثی دارد که یکی از آنها کوچک تر از دیگری بوده است.10

پی نوشت ها

[1] ـ قاموس الرجال 6/324. 2 ـ رجال البرقی 22 و 50. 3 ـ معجم الرجال الحدیث 10/174. 4 ـ اختیار معرفة الرجال 244. 5 ـ همان جامع الرواة 1/482. 6 ـ تنقیح المقال 2/179. 7 ـ رجال النجاشی 2/15. 8 ـ خلاصة الاقوال 110. 9 ـ معجم رجال الحدیث 10/174. 10 ـ رجال النجاشی 2/15.

دیگر منابع: رجال الطوسی 3783 و 5062 الفهرست (طوسی) 190 معالم العلماء 66 مجمع الرجال 3/279 رجال ابن داود 202 مستدرکات علم رجال الحدیث 5/4 نقد الرجال 197 منهج المقال 202 الذریعه 6/344.

عبدالله ـ اهوازی (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

عبدالله بن محمد اهوازی.

نجاشی نام وی را پس از شرح حال عبدالله بن محمد بن حصین اهوازی آورده1 و احتمال اتحاد آن دو را تقویت کرده است، گرچه برخی این اتحاد را نمی پذیرند.2 کتاب مسائل موسی بن جعفر(علیه السلام)از او به جا مانده است.3

پی نوشت ها

1ـ رجال النجاشی2/32. 2ـ تنقیح المقال 2/211. 3ـ رجال النجاشی 2/32.