هیچ گونه اطلاعی از وی در کتب مختلف یافت نشد.

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس 1/334.
[2] ــ بغیة الوعاة 2/119.*

دیگر منابع: معجم المؤلفین 6/208.

عبدالواحد ـ بصری (م 190 هـ )

ابوعبیدة عبدالواحد بن واصل سدوسی حدّاد بصری.

اهل بصره، از موالی بنی سدوس1 و ساکن بغداد2 بود و از افرادی چون شعبه، معاذ بن علاء، سعید بن ابی عروبه و عثمان بن سعد کاتب3 روایت می کند. عده ای چون احمد بن حنبل، ابن معین،4 ابوخیثمه و زهیر بن حرب5 از او روایت نقل کرده اند. وی عامی مذهب بود.6 برخی از رجالیون ایشان را با اوصافی چون مورد اعتماد7 و حافظ متقن8 ستوده اند و برخی دیگر او را ضعیف9 یا در حفظ، ضعیف و در کتابت، او را صحیح10 دانسته اند. وی در بغداد حدیث می کرد و کتابی در حدیث از او بر جای مانده است. سرانجام در سال 190 هـ درگذشت.11

پی نوشت ها

[1] ـ الثقات 8/426.
[2] ــ تقریب التهذیب 1/524.
[3] ــ تذکرة الحفاظ 1/313.
[4] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 6/440.
[5] ــ تهذیب الکمال 18/474.
[6] ــ دائرة المعارف الشیعیة العامه 12/438.
[7] ــ تاریخ بغداد 11/4.
[8] ــ شذرات الذهب 1/326.
[9] ــ میزان الاعتدال 2/677.
[10] ــ تاریخ الاسلام 12/492.
[11] ــ تاریخ بغداد 11/5.*

دیگر منابع: التاریخ الکبیر 6/61 هدیة العارفین 1/633 العبر1/237 لغت نامه دهخدا 1/542.

عبدالوهاب ـ اعرابی (حدود 170 ـ 230 هـ )

ابومسحل عبدالوهاب بن حریش اعرابی همدانی.

اهل نجد، منطقه ای در عربستان و از طایفه بنی ربیعه، از شاخه عامر بن صعصعه بود و حدود 170 هـ به دنیا آمد و در بغداد ساکن شد.1 دروس لغت، نحو و قرآن را نزد کسائی آموخت و از علی بن مبارک حدود چهل هزار بیت شعر در ارتباط با نحو نقل کرد.2 محمد بن یحیی کسائی از او روایت کرده و رجال نویسان اهل سنت او را فردی فاضل، عالم به نحو و قرائات قرآن و لغت و از اساتید بزرگ ثعلب، یکی از نحویون مشهور دانسته اند. وی مدتی به خدمت حسن بن سهل وزیر مأمون (خلافت 198 ـ 218 هـ ) در آمد3 و مناظراتی با اصمعی داشت.4 زمان وفاتش را به اختلاف سال های 228، 230 و 232 هـ ذکر کرده اند.5 آثار او عبارت اند از: النوادر الغریب و مناظراتی که با اصمعی داشت.6

پی نوشت ها

[1] ـ الاعلام 4/182.
[2] ــ بغیة الوعاة 2/132.
[3] ــ تاریخ بغداد 11/25.
[4] ــ هدیة العارفین 1/637.
[5] ــ معجم المؤلفین 6/218.
[6] ــ الاعلام 4/182 هدیة العارفین 1/637.*

دیگر منابع: المستدرک علی معجم المؤلفین 454.

عبدالوهّاب ـ ثقفی (108 ـ 194 هـ )

ابومحمد عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت بصری ثقفی.

اهل بصره بود1 و در سال 1082 یا 110 هـ 3 متولد شد و از اصحاب امام صادق(علیه السلام)به شمار می آمد4 و از آن حضرت، محمد بن مسلم طائفی و ایوب سختیانی روایت نقل کرده است. محدثانی چون احمد بن حنبل، محمد بن ادریس شافعی5 و سلیمان بن داود منقری6 از ایشان روایت کرده اند. او محدث بوده است7 و در زمان منصور خلیفه عباسی (خلافت 136 ـ 158 هـ ) به بغداد آمده و حدیث می گفته است.8 رجال نویسان او را ثقه و مورد اعتماد توصیف کرده اند.9 ابن سعد می نویسد که او ثقه بود، ولی در ایشان ضعفی نیز وجود دارد.10 در مذهبش اختلاف است. برخی او را عامی،11 و برخی دیگر امامی12 می دانند. گفته شده که در سال های پایانی عمرش به اختلال حواس مبتلا شد.13 کتابی در زمینه حدیث از خود برجای گذاشت که یحیی بن سعید آن را نقل کرده است.14 وی در سال 18415 یا 194 هـ در بصره درگذشت.16

پی نوشت ها

[1] ـ الثقات 7 / 133.
[2] ــ الطبقات الکبری 7 / 289.
[3] ــ سیر اعلام النبلاء 9 / 238.
[4] ــ رجال الطوسی 238.
[5] ــ تهذیب الکمال 18 / 503 ـ 507.
[6] ــ جامع الرواة 1 / 523.
[7] ــ معجم المؤلفین 6 / 224.
[8] ــ تاریخ بغداد 11 / 18.
[9] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 6 / 450.
[10] ــ الطبقات الکبری 7 / 289.
[11] ــ قاموس الرجال 6/195.
[12] ــ تنقیح المقال 2 / 234.
[13] ــ تهذیب الکمال 18/506.
[14] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 6 / 450.
[15] ــ الثقات 7 / 133.
[16] ــ الطبقات الکبری 7 / 289.*

دیگر منابع: التاریخ الکبیر 6 / 97 معجم رجال الحدیث 11 / 42 رجال البرقی 25 میزان الاعتدال 2/680.