3 ـ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 7/224.
[4] ــ الطبقات الکبری 6/369. 5 ـ تهذیب الکمال 20/144.
[6] ــ جامع الرواة 1/538.
[7] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 7/224.
[8] ــ رجال ابن داود 234.
[9] ــ تهذیب الکمال 20/143. 10 ـ دائرة المعارف تشیع 4/482.
[11] ــ خلاصة الاقوال 131. 12 ـ رجال النجاشی 1/78.
[13] ــ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال 7/224.
[14] ــ مستدرکات علم رجال الحدیث 5/242.
[15] ــ تاریخ الاسلام 9/222.
[16] ــ دائرة المعارف تشیع 4/482.*

دیگر منابع: طبقات المفسرین 1/386 منهج المقال 221 تنقیح المقال 2/253 الذریعه 4/253 قاموس الرجال 6/309 معجم رجال الحدیث 11/147 تقریب التهذیب 1/677 الثقات 7/277 التاریخ الکبیر 7/13 الجرح و التعدیل 6/382.

عقبه ـ اسدی (در عصر امام صادق(علیه السلام))

عقبة بن خالد اسدی کوفی.

اهل کوفه بود1 و از اصحاب امام صادق(علیه السلام) به شمار می رفت.2 از آن حضرت3 و از فردی به نام میسر4 روایاتی نقل کرده است. افرادی چون پسرش علی بن عقبه،5 محمد بن عبدالله بن هلال،6 حسن بن علی و غالب بن عثمان از وی روایت کرده اند.7 او محدثی امامی مذهب، و دارای کتابی بود که پسرش علی بن عقبه آن را نقل کرده است8 که در برخی از منابع از آن به کتاب الحدیث تعبیر شده است.9

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/154 و 155.
[2] ــ رجال الطوسی 261.
[3] ــ رجال النجاشی 2/154 و 155.
[4] ــ اختیار معرفة الرجال 417.
[5] ــ رجال النجاشی 2/154 و 155.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 118.
[7] ــ جامع الرواة 1/539.
[8] ــ رجال النجاشی 2/154 و 155.
[9] ــ الذریعه 6/347.*

دیگر منابع: قاموس الرجال 7/217 معجم الرجال الحدیث 11/152 رجال البرقی 45 طرائف المقال 526 تنقیح المقال 2/254 منهج المقال 221 خلاصة الاقوال 126 التحریر الطاووسی 437 مجمع الرجال 4/143.

عقبه ـ جعفی (در عصر امام صادق(علیه السلام))

عقبة بن محرز جعفی کوفی.

از یاران امام جعفر صادق(علیه السلام) به شمار می رفت.1 او و برادرش عبدالله بن محرز از آن بزرگوار روایت کرده اند.2 راویان و محدثان معروف و بزرگواری چون محمد بن ابی عمیر3 و حسن بن محمد بن سماعه4 از وی روایاتی نقل کرده اند. او از محدثان امامی مذهب بود5 و دارای کتاب الحدیث می باشد.6

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 261 رجال ابن داود 234. 2 ـ رجال النجاشی 2/155. 3 ـ جامع الرواة 1/540 تنقیح المقال 3/255.
[4] ــ جامع المقال 80 هدایة المحدثین 111.
[5] ــ الفهرست (طوسی) 118.
[6] ــ الذریعه 6/348.

دیگر منابع: معجم رجال الحدیث 11/157 طرائف المقال 1/526 مجمع الرجال 4/144 منهج المقال 221 قاموس الرجال 6/317 معالم العلماء 88 ایضاح الاشتباه234.

عکاشه ـ عمّی(م حدود 175 هـ )

عکاشه بن عبدالصمد عمّی بصری.

اهل بصره بود1 و از طایفه بنی عمّ به شمار می رفت که در آغاز از اعراب نبودند، ولی به همراه قوم بنی تمیم در بصره ساکن شدند و سپس به جرگه اعراب پیوستند و به بنوعمّ معروف گشتند.2 او در زمان مهدی عباسی (خلافت 158 ـ 169 هـ ) می زیست3 و از شعرای معروف و زبردست4 در دولت عباسی بود، ولی هرگز ایشان را مدح نکرد و به خدمت آنها در نیامد.5 گویند که وی عاشق و دوستدار دختری به نام نعیم از طایفه هاشمیان بود که با وی مراوداتی داشته و در فراق او تا آخر عمر نالان بود و در موردش اشعاری نیز سروده است.6 از وی اشعار کمی باقی مانده است7 و سرانجام حدود 175 هـ 8 در بغداد درگذشت.9 به گفته الندیم، او دارای سی ورق شعر بوده است.10

پی نوشت ها

[1] ـ الاغانی 3/257.
[2] ــ سمط اللآلی 1/527.
[3] ــ شعراء عباسیون منسیون 1/131.
[4] ــ فوات الوفیات 2/455.
[5] ــ الاغانی 3/258.
[6] ــ فوات الوفیات 2/455.
[7] ــ سمط اللآلی 1/527.
[8] ــ الاعلام 4/244.
[9] ــ لغت نامه دهخدا 10/14127.
[10] ــ الفهرست (الندیم) 184.*

دیگر منابع: تاریخ التراث العربی 4 / 2 / /82.

عکرمه ـ مدنی (25 ق ـ 105 هـ )

ابوعبدالله عکرمه مدنی قرشی بربری.

به سال 25 هـ به دنیا آمد1 و نیاکانش از بربرهای آفریقا بودند.2 عکرمه در آغاز از موالی حصین بن ابی حرّ عنبری به شمار می رفت، اما عنبری وی را به ابن عباس بخشید.3 وی مسافرت های زیادی به