علی ـ نخعی (در عصر امام رضا(علیه السلام))

ابوالحسن علی بن نعمان اعلم نخعی.

از اصحاب امام هشتم(علیه السلام) بود1 و از ایشان و همچنین از ابن ابی نجران و ابن مسکان روایت شنیده است.2 علمای رجال او را محدثی شیعه، ثقه و موجّه، و روایاتش را صحیح دانسته اند. برادرش داود و فرزندانش حسن واحمد از راویان حدیث بوده اند.3 احمد بن ابی عبدالله برقی، محمد بن حسین بن ابی خطاب و محمد بن اسماعیل بن بزیع از او روایت کرده اند.4 وی دارای کتاب حدیثی بوده که احمد برقی آن را روایت کرده است.5

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 383.
[2] ــ معجم الرجال الحدیث 12/215.
[3] ــ رجال النجاشی 2/110.
[4] ــ جامع الرواة 1/606.
[5] ــ الفهرست (طوسی) 96.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 253 مجمع الرجال 4/232 نقد الرجال 245 معالم العلماء 68 هدایة المحدثین 119 تنقیح المقال 2/313 مستدرک علم رجال الحدیث 5/491.

علی ـ نوفلی (زنده در 250 هـ )

ابوالحسن علی بن محمد بن سلیمان بن عبدالله نوفلی.

صحابی امام هادی(علیه السلام) بود1 و با آن حضرت2 و امام جواد(علیه السلام)مکاتبه داشت.3 وی از امام جواد(علیه السلام) و نیز از حسن بن صالح،4 یوسف البرم، صالح بن علی بن عطیه اضخم و پدرش روایت دارد.5 محمد بن علی بن محبوب،6 موسی بن جعفر بغدادی و احمد برقی از او روایت کرده اند.7 همچنین احمد بن عبیدالله بن عمار ثقفی در سال 250 هـ از او حدیث آموخته است.8 علامه مامقانی می نویسد: سخنی در وثاقتش نیست و هم برخی وی را مجهول الحال دانسته اند.9 نوفلی کتابی در زمینه تاریخی داشته، هر چند از نام آن در منابع چیزی نیامده است.10

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 418.
[2] ــ قاموس الرجال 7/50.
[3] ــ الکافی 7/38 و من لا یحضره الفقیه 4/240.
[4] ــ معجم رجال الحدیث 12/147.
[5] ــ تاریخ الطبری 8/177.
[6] ــ جامع الرواة 1/598.
[7] ــ معجم رجال الحدیث 12/147.
[8] ــ الامالی (طوسی) 463.
[9] ــ تنقیح المقال 2/304.
[10] ــ مروج الذهب 1/13.*

دیگر منابع: مقاتل الطالبیین 294 تاریخ مدینة دمشق 53/126 علل الشرایع 1/71 و132 الدرجات الرفیعه 333 مستدرکات علم رجال الحدیث 5/450.

علی ـ نهاوندی (قرن سوم هجری)

علی بن زیدویه نهاوندی.

وی اهل نهاوند بود1 و از زندگی نامه وی چیزی در منابع ذکر نشده، جز آنکه احمد بن محمد بن خالد برقی (م 280 هـ ) از او روایت نمود.2 نهاوندی را امامی مذهب و مجهول الحال دانسته اند.3 برخی او را با علی بن محمد بن جعفر بن عنبسه یکی دانسته اند.4 علی کتابی دارد5 که برخی آن را با عنوان کتاب الحدیث آورده اند.6 به اعتبار روایت برقی، وی از رجال قرن سوم شمرده شده، هر چند روایتی از ائمه(علیهم السلام) ندارد.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/117.
[2] ــ رجال الطوسی 486.
[3] ــ تنقیح المقال 2/290.
[4] ــ حاوی الاقوال 4/58.
[5] ــ الفهرست (طوسی) 94.
[6] ــ الذریعه 6/349.*

دیگر منابع: معالم العلماء 66 منهج المقال 233 نقد الرجال 235 جامع الرواة 1/581 معجم رجال الحدیث 12/29 الوجیزه 73 مجمع الرجال 4/215 ایضاح الاشتباه 226 معجم الموحد 2/131 دائرة المعارف الشیعیة العامه 13/294.

علی ـ نیشابوری (زنده در قرن سوم هجری)

ابوالحسن علی بن محمد بن قتیبه نیشابوری قتیبی.

فردی فاضل و از شاگردان فضل بن شاذان (م 260 هـ ) بود1 و علاوه بر او2 از ابوحامد احمد بن ابراهیم مراغی، ابوعبدالله شاذانی، جعفر بن محمد بن حسن بن محبوب و جعفر بن محمد رازی روایت دارد.3 ابوالحسن از محدثان موثق شیعه بوده و کشّی بر او اعتماد کرده است.4 احمد بن ادریس، عبدالواحد بن محمد بن عبدوس نیشابوری و ابومحمد بن حمزه علوی طبری از او روایت دارند.5 کتاب مجالس الفضل بن شاذان مع اهل الخلاف و مسائل اهل البلدان تألیف اوست.6

پی نوشت ها

[1] ـ خلاصة الاقوال 94.
[2] ــ رجال النجاشی 2/86.
[3] ــ اختیار معرفة الرجال 7، 534، 547 و 584.
[4] ــ مستدرکات علم رجال الحدیث 5/466.
[5] ــ جامع الرواة 1/601.
[6] ــ رجال النجاشی 2/86.*