الوافی بالوفیات 5/302 الامالی (سید مرتضی) 1/131 تاریخ الطبری 8/242 العقد الفرید 4/286 و 287 الاغانی 3/206.

اُبُّح ابراهیم ـ اباضی (م 145 هـ )

ابراهیم بن اسحاق أباضی.

از خوارج و یکی از متکلمان آنها بود.1 الندیم او را از رؤسای اباضیه دانسته است.2 ابراهیم به سبب برخی فتاوای فقهی، جنجال و بحث های بسیاری را در میان اباضیه به وجود آورد که این کار به ظهور فرقه های جدیدی در بین آنها انجامید.3 اباضی در سال 145 هـ از دنیا رفت.4 کتاب الامامة و الردّ علی القدریّه از اوست.5

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 1/11.
[2] ــ الفهرست (الندیم) 234.
[3] ــ مقالات الاسلامیین 110.
[4] ــ هدیة العارفین 1/1.
[5] ــ الفهرست (الندیم) 234.*

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 1/230.

ابراهیم ـ ابن ابی برده (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابراهیم بن مهزم اسدی ازدی کوفی ابن ابی برده.

از قبیله بنی نصر و معروف به ابن ابی برده،1 از اصحاب امام باقر،2 امام صادق و امام کاظم(علیهم السلام) بود3 و از دو امام اخیر روایت نقل کرده است.4 حسن بن محبوب، محمد بن سالم بن عبدالرحمان، عبیس بن هشام، حسن بن جهم و برخی دیگر از وی روایت کرده اند.5 ابن ابی برده فردی مورخ، عالم6 و مورد اعتماد رجالیون است.7 تألیف وی اصل (از اصول اربعمائه) بوده که حسن بن محبوب8 و محمد بن سالم9 آن را نقل کرده اند. تاریخ درگذشت وی به دست نیامد، اما عمری طولانی داشت.10

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/101.
[2] ــ رجال ابن داود 19.
[3] ــ رجال الطوسی 154.
[4] ــ رجال النجاشی 1/101.
[5] ــ تنقیح المقال 1/35.
[6] ــ معجم المؤلفین 1/117
[7] ــ رجال النجاشی 1/101 جامع الرواة 1/34.
[8] ــ الفهرست (طوسی) 9.
[9] ــ رجال النجاشی 1/101.
[10] ــ همان.*

دیگر منابع: خلاصة الاقوال 6 منهج المقال /28 نقد الرجال /14 الذریعه 6/305.

ابراهیم ـ ابن صبّاح (قرن سوم یا چهارم هجری)

ابراهیم بن صبّاح.

بنوصباح شهرت سه برادر منجم به نام های محمد، ابراهیم و حسن در قرن سوم است. قفطی، بنوصباح را از جمله منجمان چیره دست و افرادی که در نوشتن آثار نجومی با یکدیگر شریک بوده اند، دانسته است.1 پژوهش های این سه تن، به ویژه درباره چگونگی حرکت خورشید، طبق نظریه زمین مرکزی بطلمیوس، تأثیر زیادی بر دانشمندان بعد از خود داشته و در بعضی از کتاب های نجومی از آنان نقل قول کرده اند. برهان صنعة الاسطرلاب از جمله کتاب هایی است که به قول الندیم، آن را محمد شروع کرده و ابراهیم بن صباح به پایان رسانیده است. با توجه به آنکه الندیم، بنوصباح را از دانشمندان متأخر به شمار آورده، می توان پنداشت که در قرن سوم یا چهارم می زیسته اند.2

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الحکماء 59.
[2] ــ الفهرست (الندیم) 335.*

دیگر منابع: کشف الظنون 2/1390 لغت نامه دهخدا 1/234 دانشنامه جهان و اسلام 4/381.

ابراهیم ـ ابن صلت (قرن سوم هجری)

ابونوح ابراهیم بن صلت.

به رغم اینکه وی از مترجمان کتاب ها و مقاله های پزشکی و فلسفی بوده، اما از سرگذشت او هیچ اطلاعی به دست ما نرسیده است. او به دو زبان عربی و سریانی مسلط بوده و آثاری را به هر دو زبان ترجمه نموده است.1 ابن ابی اُصیبعه، ابن صلت را از مترجمان متوسط عصر خود می داند.2 به گفته الندیم، ترجمه های ابراهیم بن صلت چنین است: ترجمه مقاله نخست از کتاب السماع الطبیعی اثر ارسطو که این ترجمه را ابو زکریا یحیی بن عدی بن حمید بغدادی فیلسوف، منطقی و طبیب مسیحی (م 364 هـ ) استنساخ کرده و الندیم آن را دیده است3 ترجمه کتاب الاورام در پزشکی4 ترجمه کتاب صفات لصبی یُصرع تألیف جالینوس5 به هر دو زبان سریانی و عربی همچنین کتاب الاربعه بطلمیوس را که برای یکی از شاگردانش به نام سوری نوشته بود. ابن صلت ترجمه و همه یا بخشی از کتاب را تفسیر