کرده و حنین بن اسحاق (م260 هـ ) این ترجمه را اصلاح نموده است.6 اختصار حلیة البرء تصنیف جالینوس و نیز حاجی خلیفه ترجمه المجسطی در هیأت تصنیف بطلیموس را به ابن صلت نسبت می دهد. تاریخ درگذشت او نیز در دست نیست، ولی از آنجا که در اوج نهضت ترجمه که در اوایل قرن سوم جریان داشت، به این فن اشتغال داشت و در عصر حنین بن اسحاق یا پیش از او می زیسته، از مترجمان و مؤلفان قرن سوم به شمار می آید.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست 304 و 305.
[2] ــ عیون الانباء 282.
[3] ــ الفهرست 311.
[4] ــ تاریخ الحکماء 130 و 131.
[5] ــ تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 4/123.
[6] ــ الفهرست 327 و 349.*

دیگر منابع: کشف الظنون 2/1594 لغت نامه دهخدا 1/234 1003 دائرة المعارف بزرگ اسلامی 2/445 و446.

ابراهیم ـ ابن مبارک (قرن سوم هجری)

ابراهیم بن مبارک.

از راویان و مصنفان شیعه است. نجاشی (م450هـ ) از وی یاد کرده و کتابی حدیثی را به او نسبت داده است.1 به گفته علامه شوشتری، شیخ طوسی از روی غفلت او را در کتاب رجال خود ذکر نکرده و شاید به جهت عدم اطلاعش از کتاب عبدالله بن مبارک، نام او را در کتاب الفهرست نیز نیاورده است.2 مامقانی نیز او را از راویان مجهول به حساب آورده، زیرا به جز گفته نجاشی چیزی درباره او نیافته است.3 برخی احتمال داده اند او ابراهیم بن عمرو بن مبارک بجلی ازدی که در سلسله سند ابواسحاق ثقفی صاحب الغارات (م283 هـ ) واقع شده است، باشد.4 برخی دیگر احتمال داده اند او ابراهیم بن مبارک بن عبدالله صاحب النرسی (زنده در سال 262 هـ ) که خطیب در تاریخ بغداد بدو اشاره می کند،5 باشد.6 علامه شوشتری در اینکه وی همان ابراهیم بن مبارک صاحب النرسی مذکور در تاریخ بغداد باشد، اظهار تردید کرده است.7 گروهی نیز احتمال داده اند او همان ابراهیم بن محمد بن سعدان بن مبارک مؤلف کتاب الخیل و حروف القرآن (م حدود 250 هـ ) باشد.8

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/106. 2 ـ قاموس الرجال 1/26
[1] ـ 262. 3 ـ تنقیح المقال 1/29. 4 ـ مستدرکات علم الرجال 1/182 و 186 الغارات 1/14 ـ 15 و 33.
[5] ــ تاریخ بغداد 6/185.
[6] ــ المعجم الموحّد 1/65.
[7] ــ قاموس الرجال 1/26
[1] ـ 262.
[8] ــ الجامع فی الرجال 1/58 و 63.*

دیگر منابع: الذریعه 6/305 معجم رجال الحدیث 1/270 منهج المقال 25 مجمع الرجال 1/63 اعیان الشیعه 2/202 جامع الرواة 1/30 نقد الرجال 12.

ابراهیم ـ أزدی (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابراهیم بن محمد بن ابی سمّال اسدی ازدی.

وی و برادرش اسماعیل از اصحاب امام کاظم(علیه السلام)بوده و از آن حضرت روایت کرده اند،1 همچنین از افرادی مثل داود بن فرقد2 و موسی بن بکر3 روایت کرده است. کسانی چون محمد بن حسّان4 و حسن بن علی بن فضال5 نیز از او نقل حدیث کرده اند. نجاشی وی را توثیق کرده، اما هم او6 و هم کشّی،7 ابراهیم ازدی را از واقفیه دانسته اند. النوادر اثر اوست.8

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/100 و366 رجال الطوسی 344.
[2] ــ رجال النجاشی 1/100 و 266.
[3] ــ معجم رجال الحدیث 1/188.
[4] ــ رجال النجاشی 1/100 و 366.
[5] ــ الفهرست (طوسی) 9.
[6] ــ رجال النجاشی 1/100.
[7] ــ اختیار معرفة الرجال 472 تنقیح المقال 1/10.
[8] ــ رجال النجاشی 1/472.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 415 لسان المیزان 1/40 اعیان الشیعه 2/108 و 208 خلاصة الاقوال 198 جامع الرواة 1/15 و 17 منهج المقال 19 تنقیح المقال 1/10.

ابراهیم ـ اسدی (در عصر امام جواد(علیه السلام))

ابراهیم بن عبدالحمید اسدی کوفی انماطی بزاز.

اهل کوفه1 و از اصحاب و یاران امام صادق، امام کاظم و امام رضا(علیهم السلام) بود2 و از این بزرگواران و امام جواد(علیه السلام)روایت دارد.3 کسانی مانند ابن ابی عمیر، صفوان بن یحیی، عوانة بن حسین بزاز، عباس بن معروف و عبدالله بن صلت از او روایت کرده اند.4 ابراهیم فردی صالح، مورد وثوق و در عین حال واقفی مذهب بود5 و کتاب النوادر و اصل اثر اوست.6 گفتنی است برخی از علمای رجال، دو نفر را با این نام آورده اند. ابن داود، ابراهیم بن عبدالحمید را دو نفر دانسته که یکی ثقه و از اصحاب امام صادق(علیه السلام)، و دیگری واقفی مذهب و از اصحاب امام کاظم(علیه السلام)و غیرموثق می باشد.7 مامقانی نیز این گونه