طاهر ـ غلام ابی

جیشطاهر ـ غلام ابی جیش (قرن4ق)

وی از دانشمندان شیعه و شاگرد و دست پرورده ابوجیش مظفربن محمد بلخی (م. 367ق) متکلم نامدار بود و به همین سبب به غلام ابوجیش شهرت دارد. نجاشی وی را فردی متکلم خوانده و گفته است که طاهر، نخستین استاد شیخ مفید (م. 413ق) بود و حدیث را نزد او فرا گرفت. وی کتاب هایی نیز داشته که شیخ مفید از آن جمله کتابی درباره فدک را نام برده است. 1 گویا به سبب قرائت شیخ مفید بر او، مامقانی وی را توثیق کرده است. 2

پی نوشت ها

[1] ـ رجال (النجاشی) 1 / 455. 2 ـ تنقیح الرجال 2 / 108.

دیگر منابع: الفهرست (الطوسی) 86؛ معالم العلماء 61؛ خلاصه الاقوال 90؛ قاموس الرجال 5 / 160.

مصطفی صادقی

طبرانی

طبرانی سلیمان ـ طبرانی

طبرانی علی ـ طبرانی

طبری محمد ـ طبری

طبری

طبری (قرن 4ق)

الندیم از فردی با این شناسه یاد کرده و می گوید: وی از قول متی بن یونس، تعلیقه ای مختصر بر کتاب الحس والمحسوس نوشته و سپس می افزاید کس دیگری این کار را نکرده است. 1 متأسفانه اطلاعات بیشتری به دست نمی دهد؛ اما از گفته الندیم بر می آید که طبری برای خود او فردی شناخته شده بوده و از شخصیت های مشهور است و با توجه به درگذشت متی بن یونس (328ق) و الندیم (380ق) به دست می آید که طبری نیز در سده چهارم هجری می زیسته است. الحس والمحسوس نیز اثر چند تن از دانشمندان همچون ارسطو و ثاوفرسطس است؛ 2 ولی روشن نیست این اثر تألیف کیست.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 312. 2 ـ الفهرست (الندیم) 312؛ کشف الظنون 2 / 1412.

محمد غفوری

طیب ـ

خراسانیطیب ـ خراسانی (م. 342ق)

ابوطاهر طیب بن محمد خراسانی خسروانی

وی اهل خراسان بود و از شاعران آل سامان به شمار می رفت. 1 بر پایه گزارش عوفی، ابوطاهر در دربار سامانیان با آسودگی و تنعم می زیست و مورد احترام آنان بود. 2 گفته شده وی تخلص خود را از نام یکی از مقام های موسیقی که آن را در فارسی، خسروانی می گفته اند، گرفته است. با استناد به همین نکته و با توجه به قطعه شعری هجایی که به نام او وجود دارد، احتمال داده اند که خسروانی اهل موسیقی نیز بوده است. 3 وی معاصر رودکی، شاعر بزرگ و نام آور بود. 4 فردوسی شعری از ابوطاهر را تضمین کرده است. 5 وی سرانجام در 342 هجری از دنیا رفت. 6 دیوان شعری از او باقی مانده است. 7

پی نوشت ها

[1] ـ مجمع الفصحا 1 / 2 / 728. 2 ـ لباب الالباب 258. 3 ـ دایره المعارف بزرگ اسلامی 5 / 644. 4 ـ فرهنگ سخنوران 191. 5 ـ مجمع الفصحا 1 / 2 / 728. 6 ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 22. 7 ـ الذریعه 1 / 9 / 293.

دیگر منابع: سخن و سخنوران 26؛ لغت نامه دهخدا 1 / 486؛ گنج سخن 1 / 18؛ المعجم فی معاییر اشعارالعجم 470.

اسماعیل اسماعیلی

ظفر ـ بادرایی

ظفر ـ بادرایی (قرن 4ق)

ابومنصور ظفربن حمدون بن شداد بادرایی

از عالمان شیعه و منسوب به « بادرایا » از قریه های نواحی واسط در عراق بوده و بدین نسبت لقب یافته است. 1 شیخ طوسی از وی با عنوان ظفربن محمد بادرایی یاد کرده و می نویسد: او روایتی از امامان علیهم السلام نقل نکرده است. 2 نجاشی در شرح حال وی آورده حدیث را نزد ابواسحاق ابراهیم بن اسحاق احمری (زنده در 269ق) آموخت. 3 و خود نیز دارای شاگردانی بوده که ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد از مشایخ اجازه نجاشی و طوسی، از آنان است که از وی حدیث روایت کرده و مطالبی را نقل نموده است. 4 برخی رجال نویسان او را ضعیف شمرده اند. 5 تاریخ درگذشت وی دانسته نیست؛ اما با توجه به استادش احمر و شاگردش علی بن شبل که از رجال قرن 4 یا 5 هجری بوده، به دست می آید که ظفر در سده چهارم می زیسته است. کتاب اخبار ابی ذر اثر اوست. 6