پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ مدینة دمشق 32 / 372 ـ 374. 2 ـ سیر اعلام النبلاء 14 / 401. 3 ـ الکامل فی ضعفاء الرجال 4 / 268؛ لسان المیزان 3 / 345. 4 ـ تاریخ مدینة دمشق 32 / 376. 5 ـ الکامل فی ضعفاء الرجال 4 / 268. 6 ـ معجم المفسرین 1 / 320؛ تاریخ التراث العربی 1 / 1 / 97؛ الاعلام 4 / 119. 7 ـ سیر اعلام النبلاء 14 / 400 و 401. 8 ـ لسان المیزان 3 / 345. 9 ـ تهذیب الکمال 312 ـ 313. 10 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 510.

دیگر منابع: معجم البلدان 2 / 545؛ لسان المیزان 3 / 279؛ تذکره الحفاظ 2 / 755؛ میزان الاعتدال 2 / 494 و 495؛ العبر 1 / 454؛ البدایة والنهایه 11 / 131؛ تاریخ الاسلام 23 / 237؛ الوافی بالوفیات 17 / 540؛ مرآه الجنان 2 / 187؛ شذرات الذهب 2 / 252؛ الکشف الحثیث 158؛ الولایه (ابن عقده) 54؛ الامالی (الطوسی) 311؛ وسائل الشیعه 3 / 385 و 5 / 66؛ الانساب 1 / 111؛ معجم المؤلفین 6 / 144.

سیدمحمد حسین میرعبداللهی

عبداللّه ـ ربعی

عبداللّه ـ ربعی (255 ـ 329ق)

ابومحمد عبداللّه بن احمدبن ربیعه ربعی بغدادی

وی در سال 255 هجری به دنیا آمد. از ابواسماعیل ترمذی، محمدبن هشام بن بختری و جعفربن محمد طیالسی روایت کرد، و ابوبکربن ابی الحدید، ابوالحسن دارقطنی و سهل بن احمد دیباجی از وی روایت کردند. عبداللّه فردی آگاه به اخبار و کتب و سیره گذشتگان بود. پس از زکریابن احمد، قضاوت دمشق را بر عهده گرفت و بارها به منصب قضاوت مصر رسید. در زمان خلافت مقتدر باللّه در سال 310 هجری قاضی مصر شد و در 319 هجری برکنار گردید. در سال 320 هجری باز منصب قضاوت یافت و سپس در 321 هجری عزل شد و سرانجام به سال 329 هجری عهده دار قضاوت مصر شد و این بار قضاوت وی تنها بیست و اندی روز طول کشید. 1 خطیب بغدادی او را فردی غیرموثق دانسته است. وی سرانجام به سال 329 هجری در فسطاط از دنیا رفت. 2 آثار ربعی عبارت اند از: تشریف الفقر علی الغنی، اخبار اصمعی، کتابی درباره حدیث، 3 سیره الدولتین. 4

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ مدینة دمشق 27 / 23. 2 ـ تاریخ بغداد 9 / 386. 3 ـ تاریخ مدینة دمشق 27 / 23. 4 ـ لسان المیزان 3 / 253.

دیگر منابع: النجوم الزاهرة 2 / 296؛ الوافی بالوفیات 17 / 41؛ العبر 2 / 34؛ تاریخ الاسلام 24 / 262؛ سیر اعلام النبلاء 15 / 316؛ شذرات الذهب 2 / 323؛ لسان المیزان 3 / 253؛ میزان الاعتدال 2 / 391؛ مختصر تاریخ دمشق 12 / 18؛ تهذیب تاریخ دمشق 7 / 284.

سیدمهدی حسینی عربی

عبداللّه ـ

زبیدیعبداللّه ـ زبیدی (م. 372ق)

ابومحمد عبداللّه بن حمود بن عبداللّه بن مَذْحج زبیدی اندلسی

وی اهل اشبیلیه، شهر بزرگی در اندلس و از اصحاب نامدار ابوعلی قالی و نیز از بزرگان نحو و لغت و شعر بود. به مشرق سفر کرد و همنشین ابوسعید سیرافی شد و پس از درگذشت وی به ملازمان ابوعلی ایران پیوست و با او به ایران سفر کرد. 1 ابوحیان توحیدی (م. 414ق) گویا از شاگردان ابومحمد اندلسی بوده و در مواردی از او اشعاری نقل کرده است. 2 برخی گویند زبیدی سپس به اندلس بازگشت و پیش از رسیدن به وطن خویش در راه غرق شد؛ 3 اما گروهی دیگر آورده اند که درگذشت او در سال 372 هجری و در بغداد رخ داد. تألیف وی شرح کتاب سیبویه فی النحو است. 4

پی نوشت ها

[1] ـ الوافی بالوفیات 17 / 151. 2 ـ اخلاق الوزیرین 370 و 397؛ البصائر والذخائر 6 / 206. 3 ـ بغیه الوعاة 2 / 41 (پاورقی). 4 ـ معجم المؤلفین 6 / 50.

عبداللّه ـ زبیدی

عبداللّه ـ زبیدی (م. 372ق)

ابومحمد عبداللّه بن حمود بن عبداللّه بن مذحج زبیدی اندلسی

وی اهل اشبیلیه (شهر بزرگی در اندلس) 1 و از اصحاب نامدار ابوعلی قالی و نیز از بزرگان نحو و لغت و شعر بود. به مشرق سفر کرد و ملازم ابوسعید سیرافی شد پس از درگذشت سیرافی به ملازمان ابوعلی فارسی پیوست و با او به فارس سفر کرد. 2 زبیدی سپس به اندلس بازگشت و پیش از رسیدن به وطن خویش در راه غرق شد. 3 این حادثه در سال 372 هجری روی داد. عنوان تألیف وی شرح کتاب سیبویه فی النحو است. 4

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 6 / 50. 2 ـ الوافی بالوفیات 17 / 151. 3 ـ بغیه الوعاة 2 / 41 (پاورقی). 4 ـ معجم المؤلفین 6 / 50.

سیدمهدی حسینی عربی

عبداللّه ـ زبیری

عبداللّه ـ زبیری (قرن 3ق)

عبداللّه بن عبدالرحمان زبیری

وی از نوادگان زبیربن عوام بوده است. بیشتر زبیریان از محدثان و سیره نگاران اهل سنّت بوده اند؛ ولی نجاشی (م. 450ق) سه تن از آنان