هجری از دنیا رفت. 1 حاجی خلیفه نیز در ضمن مدخل « کلیله و دمنه » از افرادی ازجمله رودکی شاعر معروف به عنوان ناظم کلیله و دمنه یاد کرده و سپس با عبارتی نامفهوم از فرد دیگری به نام محمدبن عبدالله ابوالحسن سمرقندی یاد کرده که وی کلیله و دمنه را به نظم کشیده است؛ اما هیچ گونه شرح حالی از او ارائه نداده2 و به درستی روشن نیست که او چه کسی است و آیا با فرد یاد شده نسبتی دارد یا خیر.

پی نوشت ها

1ـ فهرست نسخه های خطی فارسی 5 / 3597. 2ـ کشف الظنون 2 / 1508.

اسماعیل اسماعیلی

عبداللّه ـ سمنانی

عبداللّه ـ سمنانی (م. 303ق)

ابوالحسن عبداللّه بن محمدبن عبداللّه سمنانی حنظلی

وی اهل سمنان بود و از محدثان بزرگ و برجسته به شمار می رفت. او اهل سفر بود و در راستای کسب علم و گردآوری حدیث به خراسان، عراق و شام مسافرت کرده و از استادانی همانند هشام بن عمار و محمدبن هاشم بعلبکی حدیث شنیده است. خود نیز زمانی بر کرسی نقل حدیث تکیه زد و در نیشابور حدیث می کرد1 شاگردان بسیاری همچون ابوبکر اسماعیلی، علی بن حمشاد عدل و دیگران از حلقه درس وی بهره برده و حدیث شنیده اند. 2 رجال نویسان اهل سنّت، او را از محدثان مورد اعتماد برشمرده اند. 3 او سرانجام به سال 303 هجری در سمنان از دنیا رفت. 4 او آثار و نوشته هایی در حدیث و همچنین5 آثاری در شعر و ادب دارد. 6

پی نوشت ها

1ـ الانساب 3 / 307. 2 ـ تاریخ مدینة دمشق 32 / 222. 3ـ تاریخ الاسلام 23 / 122؛ الوافی بالوفیات 17 / 476. 4ـ الانساب 3 / 307. 5ـ هدیه العارفین 1 / 443. 6ـ تذکره الحفاظ 2 / 718؛ طبقات الحفاظ 312.

دیگر منابع: تاریخ نیشابور 117؛ العبر 1 / 446؛ معجم البلدان 3 / 252؛ سیر اعلام النبلاء 14 / 194؛ شذرات الذهب 2 / 242؛ معجم المؤلفین 6 / 130.

اسماعیل اسماعیلی

عبداللّه ـ شامی

عبداللّه ـ شامی (م. 354ق)

ابوبکر عبداللّه بن ابراهیم شامی

از وی جز آنچه حاجی خلیفه و پس از او اسماعیل پاشا آورده اند، هیچ گزارشی در دست نیست. حاجی خلیفه او را از محدثان شام
توصیف کرده که کتابی با عنوان التربیعات را نگاشته و در سال 354 هجری درگذشته است. 1 اسماعیل پاشا در جای دیگر، او را بغدادی و اثرش را رباعیاتی در حدیث آورده است. 2

پی نوشت ها

[1] ـ کشف الظنون 1 / 395؛ ایضاح المکنون 1 / 279. 2 ـ هدیه العارفین 1 / 234.

محمد غفوری

عبداللّه ـ شنتجالی

عبداللّه ـ شنتجالی (م. 436ق)

ابومحمد عبداللّه بن سعیدبن ارباح شنتجالی اموی اندلسی

او اهل اندلس بود1 و در قرطبه (یکی از شهرهای اندلس) سکونت داشت. از محضر ابومحمدبن بتری و ابوعمر طلمنکی بهره علمی برد. سپس در سال 391 هجری به منظور ارتقای علمی بیشتر به مشرق زمین ازجمله مکه سفر کرد و در آنجا حدود چهل سال اقامت گزید. او در این مدت اقامت، از محضر علمی استادان بی شماری همچون ابوسعید سجزی بهره برد و سپس به نوشتن احادیث از بزرگان مصر پرداخت و در این مدت حدود 35 بار حج گزارد. 2 او ازجمله فقیهان صاحب نام به شمار می رفت. 3 و افرادی چون احمدبن عمربن انس عذری4 و ابن عتاب از شاگردان او بودند. او در سال 433 هجری به قصد جهاد به اندلس بازگشت و وارد قرطبه شد و مردم آنجا از او بهره فراوان بردند و به برخی از جویندگان علم که وارد قرطبه می شدند، اجازه روایی می داد. کتاب المختصر فی الفقه تألیف اوست. 5 او سرانجام شب چهارشنبه چهارم رجب سال 436 هجری در قرطبه درگذشت. 6

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 6 / 58. 2 ـ کتاب الصله 1 / 271. 3 ـ معجم المؤلفین 6 / 58. 4 ـ جذوة المقتبس 244. 5 ـ الدیباج المذهب 227. 6 ـ کتاب الصله 1 / 273.

دیگر منابع: تاریخ الاسلام 29 / 427؛ ترتیب المدارک 2 / 752؛ معجم المؤلفین 6 / 58.

پژوهشکده

عبداللّه ـ صیدنانی

عبداللّه ـ صیدنانی (قرن 4ق)

عبداللّه بن حسن (حسین) صیدنانی بغدادی

از جزئیات زندگی وی اطلاع دقیقی در دست نیست. شهرت او به