پی نوشت ها

[1] ـ الاعلام 7 / 251. 2 ـ تاریخ الاسلام 26 / 170. 3 ـ تاریخ العلماء والرواة للعلم بالاندلس 2 / 136. 4 ـ بغیه الوعاة 2 / 289. 5 ـ معجم المؤلفین 12 / 293.

دیگر منابع: معجم البلدان 1 / 526؛ معجم الادبا 19 / 149؛ وفیات الاعیان 2 / 98.

احسان آذرکمند

مطهر ـ مقدسی

مطهر ـ مقدسی (م. 355ق)

مطهربن طاهر مقدسی

وی اهل بُست (منطقه ای در سیستان) است؛ ولی برخی او را به بیت المقدس نسبت می دهند. کتاب البدء والتاریخ را عده ای اثر او دانسته و گفته اند مطالب آن درباره داستان های پیامبران، تاریخ ملت ها و پادشاهان و خلفا تا زمان خودش است. 1 کلمان هوار در پژوهش های خود، ضمن ردکردن ادعای کسانی که کتاب فوق را اثر ابوزید احمدبن سهل بلخی می دانند، می گوید: بلخی در گذشته به سال 322 هجری است؛ حال آنکه کتاب در سال 355 هجری نوشته شده و دلیل دوم اینکه اگر اثر بلخی بود، الندیم در فهرست خود بیان می کرد. 2 مقدسی در سال 355 هجری در بست از دنیا رفت. 3

پی نوشت ها

[1] ـ الاعلام 7 / 253. 2 ـ معجم المطبوعات العربیة 1 / 241. 3 ـ معجم المؤلفین 12 / 294.

دیگر منابع: معجم البلدان 1 / 414؛ کشف الظنون 1 / 227.

احسان آذرکمند

مظفر ـ بلخی

مظفر ـ بلخی (م367ق)

ابوالجیش مظفربن محمدبن احمد بلخی خراسانی ورّاق

محدث، تاریخ دان و متکلم نامدار امامیه که کتاب های زیادی به ویژه در علم کلام و امامت نگاشت. 1 وی از ابوعلی محمدبن همّام بن سهیل اسکافی (م. 332ق) 2 و محمدبن احمدبن ابی الثلج روایت کرده3 و از تربیت شدگان و شاگردان ابوسهل اسماعیل بن علی نوبختی است. 4 شیخ مفید (م. 413ق) نیز از او روایت کرده است. 5 برخی از متأخرین نام او را در قسم ضعفا آورده اند؛ 6 ولی علامه و ابن داوود نام او را در قسم ممدوحین و معتمدین ذکر کرده7 و برخی پژوهشگران نیز ثقه بودن او را ازآنجاکه
وی در نقل روایت به دیگران اجازه می داده و این مسئله دال بر بلندی شأن و مرتبت مجیز است، بعید ندانسته اند. 8 بلخی سرانجام در سال 367 هجری از دنیا رفت. 9 آثار شناخته شده او که شیخ مفید آنها را روایت کرده، عبارت اند از: المثالب که کتاب حجیم و بزرگی بوده و آن را قد فعلت فلاتلم نامیده است، 10 نقض العثمانیة علی الجاحظ، مجالسه مع المخالفین فی معان مختلفه، فدک، الردّ علی من جوّز علی القدیم البطلان، الارزاق والآجال، الانسان وانّه غیر هذه الجمله، النکت والاغراض، (الاعراض والنکت) در امامت، 11 خصال الکمال و بعض ما روی من مناقب الرجال. 12 همچنین ابن شهرآشوب کتاب دیگری به نام الامام (الامامه) برای وی برشمرده13 که آغابزرگ این کتاب را غیر از کتاب النکت والاغراض می داند. 14

پی نوشت ها

[1] ـ رجال (النجاشی) 2 / 373؛ 374؛ الفهرست (الطوسی) 169. 2 ـ الامالی (مفید) 310، 328 و 350. 3 ـ الامالی (مفید) 286؛ الارشاد 1 / 29 و 43. 4ـ رجال (النجاشی) 2 / 374؛ الفهرست (الطوسی) 169. 5 ـ الامالی (مفید) 310، 328، 350 و ...؛ الارشاد 1 / 29، 43 و .... 6 ـ حاوی الاقوال 2 / 333 و 334. 7 ـ خلاصه الاقوال 170؛ رجال (ابن داوود) 347. 8 ـ تنقیح المقال 3 / 220. 9 ـ رجال (النجاشی) 2 / 374. 10 ـ الفهرست (الطوسی) 169. 11ـ رجال (النجاشی) 2 / 374. 12ـ معالم العلما 124. 13ـ معالم العلما 124. 14 ـ الذریعه 26 / 55.

دیگر منابع: الامالی (الطوسی) 165؛ الفهرست (الندیم) 226؛ رجال (خاقانی) 121؛ تهذیب المقال 2 / 201؛ نقدالرجال 346؛ مصفی المقال 460؛ منتهی المقال 6 / 269؛ مجمع الرجال 6 / 95 و 96؛ جامع الرواة 2 / 234؛ هدایه المحدثین 145؛ طرائف المقال 1 / 196؛ معجم رجال الحدیث 18 / 179 و 180؛ الموسوعة الرجالیه المیسره 2 / 244؛ هدیه العارفین 2 / 463؛ الاعلام 2 / 73 و 7 / 257؛ معجم المؤلفین 12 / 300.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

مظفر ـ حسینی

مظفر ـ حسینی (م. قرن 4ق)

مظفربن جعفربن حسین حسینی

وی از محدثان شیعه در سده چهارم هجریست. 1 او از ابن عقده احمدبن محمدبن سعید (م. 333ق) حدیث « خمس فی یوم القیامه » و از محمدبن همام اسکافی (م. 336ق) حدیث « امامت علی علیه السلام پس از نبی اکرم صلی الله علیه و آله » را روایت کرده که بیانگر شیعه بودن اوست؛ زیرا معتقد بود پیامبر صلی الله علیه و آلهدر زمان حیاتش، علی علیه السلام را به جانشینی خویش